وزارت بهداشت از نیمه دوم سال گذشته و قبل از اینکه لایحه بودجه ۱۴۰۲ کل کشور به تصویب برسد؛ مهم‌ترین برنامه خود در سال ۱۴۰۲ را اجرای طرح پزشک خانواده شهری با اولویت مناطق محروم در کلانشهرها اعلام کرد.

بر همین اساس، قرار شد از ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۲، طرح پزشک خانواده شهری در ۵۹ شهر کلید بخورد. اما، حالا با گذشت نزدیک به دو ماه از شروع طرح، هنوز اجرای این طرح به درستی آغاز نشده است. زیرا، به نظر می‌رسد که مشکلات زیادی در مسیر اجرای طرح وجود دارد و وزارت بهداشت نمی‌تواند این مشکلات را از سر راه طرح بردارد.

حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، در تشریح اجرای طرح پزشک خانواده شهری، گفت: در بحث سلامت خانواده ما اگر کشور را به مناطق شهری و روستایی تقسیم بکنیم در روستا یک نظامی داریم که از خانه بهداشت شروع می‌شود در طرح جامع سلامت و بعد خدمت تخصصی در بیمارستان‌ها اگر افرادی از خانه بهداشت بیایند و ارجاع پیدا کنند به مراکز جامع سلامت، این‌ها در واقع از یک نظامی که ما می‌گوئیم پزشک خانواده تبعیت می‌کنند، کسانی که در سیستم قرار می‌گیرند از مزایای بیمه‌ای استفاده می‌کنند هزینه‌های پرداختی در بیمارستان‌ها حدود ۵ درصد می‌شود.

وی افزود: در طرح جدید که داریم دنبال می‌کنیم ما همین برنامه را در سطح شهرهای بالای ۲۰ هزار نفر می‌خواهیم اجرایی کنیم، برای اجرایی کردن این برنامه آمدیم گفتیم که ما شهرهای مختلف که در فاز اول برنامه ۵۹ شهر را گنجاندیم حالا یک شهر ممکن است یک مقداری متفاوت‌تر باشد، ولی حدود ۷ میلیون جمعیت را شامل می‌شود این ۵۹ شهر، که ما هر ۱۵۰۰ نفر به یک مراقب بهداشت مثل همان چیزی که در خانه‌های بهداشت به بهورز وصل می‌شوند به مراقب وصل می‌شوند و مراقبین ما یک تیم را تشکیل می‌دهند که این تیم دو مراقب و یک پزشک در آن قرار دارد و ۳ هزار نفر جمعیت را می‌توانند پوشش بدهند.

فرشیدی ادامه داد: ممکن است برای این سه هزار نفر جمعیت تحت پوشش تیم سلامت خانواده، پزشک ما دارویی تجویز کرده باشد و نیاز به این دارد که ما روزانه مراقبت کنیم دیگر این مراقب ما فعالانه یا به شکل تلفنی یا اگر بعضی اوقات لازم باشد حضوری یا بیمار پیش ما مراجعه می‌کند اگر مسن باشد ما به منزل مراجعه کنیم خدمات را به شکل فعال ارائه بدهند.

وی با عنوان این مطلب که خدمات ما چند اصل دارد، افزود: کسی که وارد یک سیستمی می‌شود از یک خدمات استاندارد تعریف شده ملی تا زمان رسیدن به خدمات تخصصی و بستری و…، در قالب یک نظام ارجاع برخوردار می‌شود. افرادی که وارد نظام ارجاع می‌شوند همه بیمه هستند و کامل بیمه عمدتاً بیمه سلامت کشوری این منتفع می‌شوند و هزینه پرداختی شأن فعلاً ۵ درصد است ما دنبال این هستیم که این نظام که جا بیفتد این هزینه را هم کمتر بکنیم.

معاون بهداشت وزارت بهداشت تاکید کرد: خدمات پایه بهداشتی رایگان است، مثل خدماتی که به عنوان مراقبت از افراد سالمند، مراقبت از کودکان زیر یک سال، مراقبت از مادران باردار، یا بعضی از خدمات دندانپزشکی به این گروه‌های سنی ارائه می‌شود این خدمات کاملاً رایگان است، و الان هم یکسری از خدمات بخصوص در بحث دندانپزشکی.

وی با عنوان این مطلب که در برنامه جدید می‌خواهیم برای خدمات درمانی هم تخفیف قائل بشویم، افزود: کسانی که از نظام ارجاع استفاده می‌کنند و از این سیستم منتقل می‌شوند شامل تخفیف‌های خاص خودش خواهد شد و ارائه خدمات درمانی در بیمارستان هم شامل تخفیف می‌شود.

فرشیدی ادامه داد: بیشتر هزینه‌هایی که برای سال ۱۴۰۲ در قانون بودجه دیده شده در دو قالب است، یک بخشی از آن در اختیار بیمه سلامت قرار گرفته که الان دارد اتفاق می‌افتد و پرداخت می‌شود و یک بخشی هم در اختیار وزارت بهداشت است که عمدتاً آن چیزی که تا به حال پرداخت شده از یک درصد ارزش افزوده بوده و این خدمات را داریم پیش می‌بریم.

وی افزود: اگر آن چیزی که در قانون بودجه طراحی شده و همان مبلغ در اختیار وزارت بهداشت قرار بگیرد ما امکان اینکه این طرح را از ۸ شهری که ما الان درگیرش هستیم انتقال بدهیم و گسترش بدهیم شهرهای دیگر را هم شامل بشوند این امکانش هست، اگر در وسط راه این بودجه به آن شکلی که سال گذشته طراحی شده تأمین نشود یک مقداری ما مشکلاتی خواهیم داشت.

فرشیدی گفت: آن بودجه‌ای که برای سطح یک خدمات در تیم‌های سلامت جمعیت سه هزار نفره در نظر گرفته شده همین ۱۸.۵ همت است، یعنی اگر سازمان برنامه و بودجه، ۱۸.۵ همت را در سال ۱۴۰۲ بدهد، ما می‌توانیم برنامه را گسترش بدهیم و همه کشور را درگیر کنیم.

وی افزود: ما عمده پزشکان را از طریق نیروهای طرحی داریم تأمین می‌کنیم و سالانه چیزی بین ۶ تا ۷ هزار پزشک طرحی ما وارد سیستم می‌شوند و یا از سیستم خارج می‌شوند و قطعاً هر سال این اتفاق می‌افتد و ما با توجه به فارغ التحصیلانی که در طی سال آینده افزایش پیدا می‌کند ورودی طرح‌های ما بیشتر خواهد شد، قطعاً این همه نیازهای ما را برطرف نمی‌کند، ما با این ۶ تا ۷ هزار نیرو مراکز روستایی را پوشش می‌دهیم. مراکز شهری دیگر از نیروهایی که یا استخدام رسمی ما هستند با ما کار می‌کنند یا اینکه نه مطب دارند و به شکل خصوصی دارند کار می‌کنند که طی یک قراردادهایی با عزیزان از خدمات شأن استفاده می‌کنیم، در این وسط بیمه سلامت است که قرارداد را می‌بندد و این افراد را مرتبط می‌کند به پایگاه‌های سلامتی که ما داریم.

معاون وزیر بهداشت گفت: در مراکز روستایی ما قطعاً مسکن پزشکان را تأمین می‌کنیم، تا آنجایی که امکان دارد از نظر رفاهی سعی ما بر این است که پزشکان آن حداقل زحمت را داشته باشند، دانشگاه‌ها بتوانند امکانات رفاهی را فراهم کنند. البته در مناطق محروم یک مقدار حق محرومیت را افزایش دادیم تا جایی که امکان دارد در این سطح روستاها در پرداختی پزشکان ما نسبت به شهرها یک ۲۵ درصد ۳۰ درصد بیشتر خواهد شد، ولی شهرها هم عمده پرداختی ما در یک رقم ثابتی که داریم پرداخت می‌کنیم دو تا مورد به آن اضافه کردیم یکی بحث عملکردی است یعنی به تعداد بیمارانی که این‌ها مراجعه به ایشان دارند و ویزیت می‌شوند یک رقم به ایشان پرداخت می‌شود، به اضافه اینکه ما برای کارهای خاص یک پاداشی دیدیم، به طور مثال اگر در منطقه پزشک من می‌آید خارج از وظایف خودش بحث کنترل یک بیماری خاص را به شکل خیلی بهتری پیش می‌برد برای اینکه بتوانیم کمک کنیم این را هم به عنوان پاداش گذاشتیم که در سال ۱۴۰۲ این را اجرایی خواهیم کرد.

وی افزود: الان یک موضوعی که خیلی حداقل در درمان اتفاق افتاده و کمتر هم به آن پرداخته می‌شود، بیشتر شهرهای ما سی تی اسکن و ام آر آی هم دارند یعنی استانی نداریم که سی تی اسکن یا ام آرای نداشته باشد، البته خدمات بسیار گرانی است، ولی از طریق نظام ارجاع؛ این هزینه مازاد به بیمارانی که مراجعه می‌کنند، تحمیل نمی‌شود. در نظام ارجاع این خدمات را بر اساس تعرفه‌های دولتی با بیمه سلامت محاسبه خواهد شد، در کنار این‌ها حوزه درمان ما دارند برنامه ریزی می‌کنند که پزشکانی که در این گروه قرار می‌گیرند و پزشکان همکار و متخصص ما چه در سیستم دولتی و چه در سیستم خصوصی یک مشوق‌هایی هم برای این گروه از بیماران که از طریق نظام ارجاع می‌آیند دریافت بکنند که این بیماران را در تکریم بیشتر با این دوستان برخورد کنند و این دوستان را در مجاری صحیح برای خدمات تخصصی ارجاع دهند.